Jama ustna w ciąży
W organizmie kobiety podczas ciąży zachodzi szereg zmian hormonalnych – wzrasta poziom estrogenu i progesteronu, zwiększa się również ukrwienie dziąseł i stają się one mniej odporne na mikrourazy. Do tego dochodzi zwiększone wydzielanie śliny i zmiana jej odczynu pH na bardziej kwaśny. Takie środowisko sprzyja powstawaniu bakterii oraz odkładaniu się płytki nazębnej.
Ciążowe zapalenie dziąseł
Bakterie wytwarzają toksyny, które podrażniają dziąsła i przyczyniają się do powstania ciążowego zapalenia dziąseł. Schorzenie to dotyka nawet 60-70% przyszłym mam i jest szczególnie dotkliwe w drugim trymestrze ciąży. Na szczęście w większości przypadków, objawy ciążowego zapalenia dziąseł ustępują samoistnie do kilku tygodni po porodzie. Mimo tego faktu, nie można go bagatelizować, bo nieleczone ciążowe zapalenie dziąseł może doprowadzić do czegoś znacznie gorszego - zapalenia przyzębia, które obejmuje już nie tylko dziąsło, ale również kość i ozębną. Takie objawy jak krwawiące dziąsła, nadwrażliwość szyjek zębowych na zimno i ciepło, brzydki zapach z ust czy rozchwianie zębów, powinniśmy uznać za coś niepokojącego i skonsultować się ze stomatologiem. Choroby przyzębia mogą bowiem prowadzić do takich powikłań, jak przedwczesny poród, niska waga urodzeniowa dziecka, pojawienie się cukrzycy ciążowej czy stanu przedrzucawkowego (obrzęk kończyn lub twarzy, nadciśnienie tętnicze).
Nadziąślak, czyli guz ciążowy
Nadziąślak, zwany również guzem ciążowym, jest zmianą o charakterze zapalnym wyrastającą z tkanek przyzębia. Najczęściej występuje na tkankach dziąseł w okolicy szyjki zęba i w przestrzeniach pomiędzy zębami, rzadziej – na wargach lub na języku. Guz ten pojawia się najczęściej u pań między drugim, a piątym miesiącem ciąży i podobnie jak ciążowe zapalenie dziąseł, na ogół znika samoistnie po kilku tygodniach od porodu. Nadziąślak nie powinien być usuwany w trakcie trwania ciąży, ponieważ jego wcześniejsze wycięcie sprzyja nawrotom. Warto jednak uprzedzić, że podrażniony guz ciążowy może łatwo krwawić, dlatego przyszła mama powinna zaopatrzyć się w szczoteczkę do zębów o miękkim włosiu. W przypadku znacznego obrzęku dziąsła warto również rozważyć zakup irygatora stomatologicznego, który stanowi bezpieczną alternatywę wobec nici stomatologicznej.
Leczenie chorób przyzębia a ciąża
Jeżeli przyszła mama trafi do stomatologa odpowiednio wcześnie, leczenie ograniczy się do oczyszczenia zębów z płytki nazębnej, jeżeli późno i zdąży się pojawić stan zapalny, trzeba będzie wdrożyć antybiotykoterapię. Najpopularniejszą metodą usuwania kamienia nazębnego jest skaling, czyli rozbijanie ultradźwiękiem. Dla przyszłej mamy, borykającej się z problemem nadwrażliwych dziąseł, zabieg ten może nie należeć do najprzyjemniejszych, ale jest na to metoda – znieczulenie. Obecnie istnieje szereg środków znieczulających, które nie przenikają do łożyska, a więc zupełnie bezpiecznych dla kobiet w ciąży. Po skalingu, stomatolog ściera płytkę nazębną i osad specjalną piaskarką (tzw. piaskowanie), a na samym końcu zabezpiecza powierzchnię zębów nakładając na ich powierzchnię żel, lakier bądź piankę z fluorem (tzw. fluoryzacja).
Próchnica a ciąża
Znaczny odsetek przyszłym mam uważa, że w ciąży zęby stają się słabsze i łatwiej o próchnicę. I tak, i nie, bowiem to nie sam fakt bycia w ciąży przesądza o powstaniu próchnicy, ale zmiana nawyków żywieniowych. Nie jest tajemnicą, że w ciąży się podjada. Częste wycieczki do lodówki, jedzenie nocą, spożywanie dużej ilości słodyczy (węglowodanów), w połączeniu z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego (zgaga, wymioty) stanowią przyczynek do powstania próchnicy. Ale spokojnie, bo i jej leczenie jest bezpieczne, pod warunkiem zastosowania odpowiedniego środka znieczulającego.
Nieleczona próchnica bywa bardzo groźna w przypadku pań w ciąży. Matka, będąca pierwszym źródłem flory bakteryjnej kolonizującej się w jamie ustnej płodu, może bowiem przekazać swojemu dziecku bakterie próchnicowe. Im wyższy poziom bakterii u matki, tym większe prawdopodobieństwo, że w zębach mlecznych dziecka również rozwinie się próchnica.
Co zrobić, aby zachować zdrowie jamy ustnej w ciąży?
Po pierwsze, należy pamiętać o regularnym i dokładnym szczotkowaniu zębów dwa razy dziennie pastą z fluorem. Zachęcamy również do używania irygatora stomatologicznego bądź nici dentystycznej, które znakomicie oczyszczają powierzchnie między zębami.
W przypadku wymiotów, które stanowią częstą przypadłość pań szczególnie w pierwszym trymestrze ciąży, należy odczekać około 30 min i dopiero po tym czasie przystąpić do mycia zębów. Czemu? Bowiem wcześniej, w jamie ustnej znajdują się kwasy żołądkowe, które mogą doprowadzić do erozji szkliwa.
Należy również pamiętać, że to co przyszła mama je, ma niebagatelny wpływ na jej zęby. Dlatego panie w ciąży powinny starać się spożywać słodycze nie częściej niż raz dziennie i w pełni wyeliminować nocne podjadanie, gdyż nocą, z racji zmniejszonego wydzielania śliny, zęby stają się zupełnie bezbronne w przypadku ataku bakterii. Do picia dla przyszłej mamy najbezpieczniejsza będzie oczywiście woda mineralna.
Czy leczenie zębów w ciąży jest bezpieczne?
Idealna przyszła mama w idealnym świecie, kontrolnie chodzi na przeglądy stomatologiczne, a wszystkie zęby ma wyleczone, zanim zajdzie w ciąże. Nie żyjemy jednak w idealnym świecie, ale w takim, w którym stosuje się głównie leczenie, a nie profilaktykę. To nic złego, pod warunkiem, że wybierzemy się do stomatologa od razu, gdy zacznie nas coś niepokoić. Do stomatologa można, a nawet powinno się chodzić w czasie ciąży. Najbardziej optymalnym okresem jest drugi semestr ciąży. To właśnie wtedy mamy już gwarancję, że płód rozwija się optymalnie, a przykre objawy z początku ciąży zazwyczaj ustępują.
Jeżeli przyszła mama nie odczuwa żadnych problemów z jamą ustną podczas ciąży, i tak powinna zgłosić się w tym czasie na dwie kontrole stomatologiczne.
Leczenie zębów w ciąży w gabinecie stomatologicznym SOBOTA House of Dentistry
W naszym gabinecie SOBOTA House of Dentistry leczymy zęby i dziąsła nie tylko kobietom będącym w ciąży, ale także kobietom chcącym zajść w ciążę. Wyleczone zęby mają ogromny wpływ na rozwój płodu, dlatego Pacjentki są pod stałą naszą opieką. Serdecznie zapraszamy do umówienia się do jednego z naszych lekarzy, którzy zaopiekują się Państwem. I pamiętajmy – zdrowe zęby, to zdrowa ciąża.