Implant zębowy – co to jest?

Wbrew pozorom i stosowanemu przez większość nazewnictwu, implant zębowy nie jest sztucznym zębem, lecz jedynie protezą zastępującą jego korzeń. Protezą z wyglądu podobną do najzwyklejszej śrubki, wykonaną ze specjalnych, wytrzymałych i biokompatybilnych materiałów, wielkością odpowiadającą prawdziwemu korzeniowi. Ów implant wszczepia się do kości szczęk lub żuchwy jako filar nowego zęba. Następnie, umieszcza się na nim koronę (tzw. implant jednofazowy), bądź łącznik i koronę (implant dwufazowy). Korona wykonana jest z porcelany i pozwala idealnie odwzorować kształt, kolor i wielkość utraconego zęba. Nowy, sztuczny ząb składa się zatem z implantu i korony, a niekiedy dodatkowo z łącznika. Warto dodać, że implant zębowy, bez względu na rodzaj, jest rozwiązaniem precyzyjnym i niezawodnym. Pozwala odzyskać pacjentom piękny uśmiech, znacznie podnieść ich samoocenę, a nawet… zjeść bez żadnych obaw chociażby najtwardszą marchewkę.

Czy implant zębowy jest mi naprawdę potrzebny?

Jeżeli utraciłeś ząb, a mimo wszystko nie jesteś do końca przekonany w zasadność posiadania implantu zębowego czy innych rozwiązań protetycznych, musisz wiedzieć z czym wiąże się życie bez zęba. Otóż luka w uzębieniu to nie tylko problem natury estetycznej, ale w perspektywie długofalowej – ogólne zagrożenie dla Twojego organizmu. Utrata chociażby jednego zęba sprawia bowiem, że sąsiadujące z nim zęby stają się rozchwiane i zaczynają przesuwać się w kierunku wspomnianej luki. Jeżeli nic z tym nie zrobisz, z czasem zaniknie kość, zmianie ulegnie zgryz i rysy Twojej twarzy. Będziesz z mniejszą siłą, a co za tym idzie niedokładniej przeżuwać pokarmy, przez co zaczną Ci towarzyszyć bóle brzucha i ogólne problemy trawienne. Obciążysz swoje pozostałe zęby, które poniekąd będą musiały przejąć funkcje utraconego zęba, przez co będą się mocniej ścierać, a nawet pękać. Będzie boleć Cię głowa, plecy, zaczniesz seplenić. Brzmi średnio? Wiadomo. Implant zębowy nie jest zatem jakimś stomatologicznym „widzimisię” czy chwilową fanaberią, ale uzasadnionym zakupem i prawdziwą inwestycją na lata. Musisz również wiedzieć, że poza zminimalizowaniem praktycznie do zera ewentualnych problemów zdrowotnych, wszystkie rodzaje implantów zębowych pozwalają przywrócić funkcje naturalnego uzębienia – można swobodnie żuć, uśmiechać się i mówić. Co jeszcze? Wszczepienie implantu eliminuje także konieczność szlifowania sąsiednich, naturalnych zębów i daje swoim użytkownikom poczucie bezpieczeństwa i pewności, jakiego nie mogłaby dać żadna ruchoma proteza stomatologiczna.

Rodzaje implantów zębowych

Jakie są rodzaje implantów stomatologicznych? Najpowszechniejszy ich podział wynika z materiału, z którego są wykonane. Zważywszy na to możemy wyróżnić występujące najdłużej na rynku stomatologicznym i co za tym idzie najpopularniejsze implanty tytanowe oraz nieco mniej znane i popularne implanty ceramiczne, zwane również cyrkonowymi. Implanty możemy również podzielić ze względu na ilość elementów, z których są zbudowane. I tak, implant dwufazowy składa się z dwóch części, a mianowicie ze śruby oraz umieszczanego w niej łącznika, którego natomiast jest pozbawiony implant jednofazowy.

Rodzaje implantów stomatologicznych - implant tytanowy

Tytan jest metalem wykorzystywanym w medycynie już od 1960 r., pierwszy implant zębowy z tego materiału powstał natomiast 5 lat później. Z tytanu tworzy się zresztą nie tylko implanty zębowe, ale i narzędzia chirurgiczne czy endoprotezy kolan i stawów biodrowych. Tak szerokie zastosowanie wynika z jego specjalnych właściwości, tytan jest bowiem materiałem lekkim, niezwykle trwałym i odpornym na wszelkie uszkodzenia mechaniczne i korozję oraz, co najważniejsze, kompletnie obojętnym dla organizmu człowieka. Owa biokompatybilność sprawia, że implanty zębowe tytanowe bez problemu przyjmują się w ludzkim organizmie i nie wchodzą z nim w żadne reakcje. To znaczy  nie wywołują stanów zapalnych, a z czasem traktują implant nie jako ciało obce, lecz integralną część organizmu. Czemu tak się dzieje? Otóż powierzchnia implantu tytanowego jest odpowiednio wytrawiana, dzięki czemu pobudza wzrost kości, przyspiesza gojenie rany i tym samym minimalizuje praktycznie do zera ryzyko odrzucenia implantu przez organizm. No dobrze, a czy tytanowe implanty zębowe mają jakieś wady? Niewiele, ale tak. Główną wadą są dosyć wysokie koszty leczenia, a dokładniej wszczepienia tytanowego implantu zęba. Jaka to kwota? Porównywalna do tygodniowego wyjazdu All Inclusive dla dwóch osób np. do Bułgarii czy Albanii. Należy jednak przypomnieć, że implant ten jest niezwykle trwały i towarzyszy swojemu użytkownikowi do końca życia, a nie tak jak wczasy zagraniczne – przez 7 dni. Decydując się na tytanowy implant dwufazowy należy mieć również świadomość, że czekać nas będzie kilkumiesięczny okres leczenia – nim zostanie założona korona, implant będzie musiał się zrosnąć z kością. W przypadku tytanowych implantów jednofazowych, które są niezwykle rzadko spotykane, procedura implantacji jest bardziej uproszczona i pacjent już po pierwszej wizycie wychodzi z gotową protezą. Tytanowy implant stomatologiczny, jak większość z nas zapewne wie, występuje w kolorze srebrnym i mimo iż wszczepiany jest do dziąsła, a co za tym idzie jest niewidoczny, z biegiem czasu może dojść do jego częściowego odsłonięcia na przykład w wyniku obniżenia się linii dziąseł (tzw. recesji). Aktualne dane kliniczne wskazują również, że bardzo rzadko, ale jednak, implanty tytanowe mogą uczulać. Owa reakcja alergiczna organizmu występuje w ich przypadku ze względu na domieszkę innych metali występujących w niewielkich ilościach w tymże implancie – aluminium, wanadu i niklu.

Rodzaje implantów zębowych – implant cyrkonowy

Mimo, iż cyrkon stosowany jest w implantologii od lat osiemdziesiątych, implanty cyrkonowe (ceramiczne) stosowane są od niedawna. Tlenek cyrkonu wykorzystywany jest zresztą nie tylko do produkcji implantów, ale i innych uzupełnień protetycznych (mostów, koron) oraz endoprotez. Implanty cyrkonowe, podobnie jak tytanowe, charakteryzują się bardzo wysokim stopniem osteointegracji tzn. wiązania z tkanką kostną oraz biozgodności. Są ponadto równie odporne na korozję i ścieranie. W przeciwieństwie do implantów tytanowych nie zawierają w sobie nawet śladowych ilości metali i jak dotąd nie odnotowano żadnego przypadku alergii na nie. Implanty cyrkonowe wykazują nad tytanowymi jeszcze jedną przewagę – mianowicie występują w kolorze kości słoniowej, dzięki czemu wyglądają bardzo naturalnie i ciężko jest je odróżnić od stałych zębów. Kolejną zaletą implantów ceramicznych jest posiadanie specjalnej struktury powierzchni, ograniczającej stopień gromadzenia się bakterii i powstawania płytki nazębnej. Implanty te, rzadko stanowią przyczynę zaniku kości lub retrakcji dziąsła (tzn. odchylenia jego brzegu). A co z wadami? Implanty cyrkonowe przede wszystkim wykazują słabą stabilność w porównaniu do swoich tytanowych odpowiedników. Z racji tego, przed ich wszczepieniem częstokroć może okazać się, że wymagana jest odbudowa kości, aby stworzyć solidny fundament dla nowego zęba. Może również zdarzyć się, że wszczepienie implantu ceramicznego zakończy się niepowodzeniem. Mimo wielu swoich zalet, uznaje się również, że implanty te są nieco mniej wytrzymałe od tytanowych, a co za tym idzie w szczególnie trudnych przypadkach klinicznych stomatolodzy preferują pewniejszy wybór tych drugich. Niewątpliwą wadą implantów cyrkonowych jest także ich cena, która bardzo często przewyższa koszty leczenia implantem tytanowym. Co istotne, obecnie niewiele gabinetów stomatologicznych w Polsce stosuje implanty cyrkonowe i co za tym idzie, brakuje wykwalifikowanego personelu specjalizującego się w tego rodzaju zabiegach. Warto również dodać, że implanty cyrkonowe występują najczęściej w wersji jednofazowej (jednoczęściowej) tzn. bez przymocowanego łącznika.

Implanty jednofazowe

Wszczep tytanowy i cyrkonowy to oczywiście niejedyne możliwe rodzaje implantów zębowych. Innym kryterium podziału jest ilość części z których składa się dany implant  oraz, co ma z tym bezpośredni związek, czas, w którym przeprowadza się zabieg wszczepienia implantu. Implant jednofazowy występuje w postaci śruby połączonej na stałe z gwintem, co umożliwia wprowadzenie implantu już podczas jednej wizyty. Oznacza to, że pacjent nie musi czekać do czasu aż wygoją mu się tkanki, tylko od razu po umieszczeniu śruby w zębodole stomatolog przymocowuje do niej stałą bądź tymczasową koronę lub most protetyczny. Metodę tą charakteryzuje zatem błyskawiczny efekt działania oraz, co ważne, inwazyjność zabiegu jest w tym przypadku ograniczona do minimum – ingerencja chirurgiczna w struktury jamy ustnej Pacjenta odbywa się tylko raz, a sam zabieg nie wymaga nawet zakładania szwów. Niewątpliwą zaletą implantów jednofazowych jest również ich prosta budowa, która eliminuje ryzyko gromadzenia się bakterii między śrubą a łącznikiem oraz poluzowania się poszczególnych części implantu. Z drugiej strony owa specyficzna konstrukcja sprawia, że w przypadku uszkodzenia zewnętrznej części wszczepu konieczne będzie usunięcie całego implantu w celu dokonania wymiany. Implanty jednofazowe mają również spore wymagania dotyczące stanu jamy ustnej Pacjenta. Dotyczą one kośćca (musi być odpowiednio gruby i gęsty), przyzębia (zdrowe) oraz samego ułożenia zębów (musi być prawidłowe). Warto dodać, że implanty jednofazowe są na ogół wybierane w przypadku uzupełnienia braków z przedniego odcinka łuku zębowego. Jako, że miejsce to jest wyjątkowo widoczne, stomatolodzy najczęściej stosują w tym celu implanty cyrkonowe.

Implant dwufazowy

Implanty dwufazowe zbudowane są ze śruby oraz tytanowego bądź, rzadziej, cyrkonowego łącznika, na którym mocuje się koronę porcelanową lub most protetyczny. Są to najpopularniejsze rodzaje implantów zębowych, co wynika z ich stosunkowo małych wymagań. Implant dwufazowy bowiem bardzo dobrze spisuje się w przypadku niekorzystnych warunków anatomicznych – np. w sytuacji, gdy oś uzupełnienia protetycznego nie pokrywa się z osią implantu oraz, gdy konieczna jest odbudowa tkanki kostnej. W przypadku tego rodzaju implantów, procedura wszczepienia dzieli się na dwie fazy i każdej z nich towarzyszy odmienny zabieg chirurgiczny. Pierwsza faza polega na wszczepieniu implantu w kość wyrostka zębodołowego, co w zależności od rodzaju zęba trwa od 30 minut do nawet 2 godz. Lekarz umieszcza w dziąśle implant wraz ze śrubą zamykającą, a następnie zaszywa wszczep. Przez kolejne 3-6 miesięcy implant zrasta się z otaczającymi go tkankami kostnymi (tzw. osteointegracja), gdy proces ten ulegnie zakończeniu można przejść do drugiej fazy leczenia. Podczas niej, stomatolog rozcina dziąsło i zastępuję śrubę zamykającą mieszczącą się w implancie śrubą gojącą. Po 1-2 tygodniach, gdy śruba odpowiednio uformuje tkanki miękkie, lekarz mocuje na implancie koronę porcelanową bądź most protetyczny. Jak widać, implant dwufazowy nie jest już na samym wstępie obciążany nadbudową protetyczną, co sprzyja gojeniu, osteointegracji i lepszemu ukształtowaniu dziąseł pod koronę. Ogromną zaletą tego typu implantów jest również możliwość naprawy bądź korekty uzupełnienia bez konieczności usuwania implantu z kości, jak miało to miejsce w przypadku implantów jednofazowych. A co z wadami? Implant dwufazowy wymaga dłuższego czasu leczenia i częstszych interwencji chirurgicznych. Należy jednak pamiętać, że każda z nich poprzedzona jest wykonaniem znieczulenia miejscowego, dzięki któremu Pacjent nie odczuwa żadnego bólu. Istnieje również opcja implantacji w znieczuleniu ogólnym. Ta, wykorzystywana jest najczęściej w przypadku wprowadzania wielu implantów za jednym razem bądź połączenia implantacji z zabiegami odtwórczymi takimi jak przeszczep kości czy podniesienie zatoki.

Przeciwwskazania do implantacji

Wszystkie powyższe rodzaje implantów stomatologicznych mogą być z powodzeniem stosowane u większości dorosłych Pacjentów, istnieje jednak kilka przeciwwskazań do tego. Należy do nich chociażby zbyt młody wiek Pacjenta, bowiem do 18, a nawet do 30 roku życia w organizmie ludzkim mają miejsce procesy wzrostowe kości i struktur anatomicznych twarzoczaszki. W przypadku młodego organizmu implantacja musi być zatem poprzedzona dokładną oceną kliniczną konkretnego przypadku. Przeciwwskazaniem do wszczepienia implantu zębowego jest również osłabiająca tkankę kostną i jej zdolności regeneracyjne osteoporoza oraz choroby przyzębia, a w szczególności paradontoza. W pierwszym i drugim przypadku wzrasta bowiem ryzyko odrzucenia implantu zęba przez organizm Pacjenta. Implanty stomatologiczne nie są także wykonywane u osób chorych na cukrzycę, padaczkę, bruksizm (tzn. mimowolne zgrzytanie zębami) i zaburzenia psychiczne. Z ewentualną implantacją powinny się ponadto wstrzymać panie w ciąży oraz pacjenci nowotworowi, chorujący na AIDS, a także mający problem z alkoholem czy narkotykami.