Kiedy konieczny jest zabieg usunięcia zęba?
W żadnym wypadku nie jest tak, że zasiądziesz na fotelu stomatologicznym, a dentysta-sadysta z cynicznym uśmiechem na twarzy zacznie Ci bez powodu wyrywać zęby. Zabieg usunięcia zęba to dla każdego stomatologa prawdziwa ostateczność, która poprzedzona jest dokładną diagnostyką konkretnego przypadku. Zatem jakie są wskazania do ekstrakcji zęba? Możemy je podzielić na dwie grupy – pierwsza dotyczy zębów chorych, których nie udało się uratować w wyniku leczenia zachowawczego czy protetycznego. Takim wskazaniem może być chociażby nieodwracalne zapalenie miazgi, w którym doszło do niedrożności kanałów bądź wystąpiła zbyt mała ilość tkanek zęba do jego odbudowy po leczeniu kanałowym. Zabieg usunięcia zęba bywa również konieczny w przypadku nawracających bądź zaawansowanych stanów zapalnych tkanek przyzębia, czyli tkanek otaczających ząb. W ich wyniku może bowiem dojść do utraty podparcia kostnego zęba, przez co ząb zaczyna się ruszać i może wypaść samoistnie, w najmniej oczekiwanym momencie. Zabieg usunięcia zęba, a konkretniej zabieg usunięcia korzenia zęba jest natomiast zalecany w przypadku zębów, których korzenie znajdują się poza zębodołem oraz tych, które uległy złamaniu, odłamaniu bądź pęknięciu na przykład w wyniku wypadku komunikacyjnego bądź aktywności sportowych.
Druga grupa wskazań do ekstrakcji dotyczy zębów zdrowych, które jednak należy usunąć w celu poprawy efektywności leczenia ortodontycznego. Na przykład w sytuacji, gdy zęby są stłoczone, nachodzą na siebie bądź nie mieszczą się w szczęce. W tym przypadku zabieg usunięcia zęba, a dokładniej uzyskana w ten sposób wolna przestrzeń w łuku zębowym umożliwi zębom prawidłowe rozejście się w wyniku noszenia aparatu ortodontycznego.
Jak wygląda zabieg usunięcia zęba?
Na samym wstępie należałoby dokonać rozróżnienia na zabieg usunięcia zęba i zabieg chirurgicznego usunięcia zęba, gdyż wbrew pozorom nie towarzyszy im ta sama procedura. W tej części skupimy się na pierwszym z nich. Zanim stomatolog przejdzie do działania przeprowadza dokładny wywiad z Pacjentem dotyczący jego ogólnego stanu zdrowia, przebytych chorób i reakcji na środki znieczulające. Następnie, stomatolog wykonuje znieczulenie miejscowe sterowane komputerowo, co w przeciwieństwie do standardowej aplikacji anestetyka strzykawką jest w pełni bezbolesne. Warto dodać, że znieczulenie pozbawia jakiegokolwiek bólu, natomiast zachowuje czucie dotyku, co w praktyce oznacza, że zabiegowi wyrwania zęba może towarzyszyć uczucie ucisku i rozpierania w operowanym miejscu. W przypadku Pacjentów wyjątkowo obawiających się zabiegu, stomatolog może dodatkowo zaoferować znieczulenie gazem rozweselającym, które zlikwiduje niepotrzebne napięcie i stres. Gdy znieczulenie zacznie działać, stomatolog może rozpocząć ekstrakcję zęba. Zabieg usunięcia zęba jest kilkuetapowy. Na samym początku dentysta za pomocą specjalistycznych narzędzi zrywa więzadło okrężne, które otacza ząb. Następnie, kleszczami stomatologicznymi powoduje jego zwichnięcie. W tym celu stomatolog wykonuje specjalne ruchy, tzw. ekstrakcyjne, przyporządkowane osobno dla każdego zęba na podstawie jego anatomii oraz budowy i położenia kości. Dzięki nim ząb zostaje oddzielony od kości i odpowiednio rozchwiany ząb można usunąć z zębodołu. Mimo, że ząb znajduje się już poza jamą ustną, zabieg usunięcia zęba nie dobiegł jeszcze końca. Kolejny etap to łyżeczkowanie, czyli oczyszczenie zębodołu polegające na usunięciu z niego resztek kości, zmian zapalnych i rozkruszonego zęba. Na samym końcu, w celu zatamowania krwawienia po usuniętym zębie, Pacjent proszony jest o zagryzanie na ranie jałowego gazika przez około 20-30 minut. Warto dodać, że w miejscu po usuniętym zębie może powstać skrzep, nie należy jednak go naruszać i doprowadzać do wypadnięcia.
Jak wygląda zabieg chirurgicznego usunięcia zęba?
Zabieg chirurgicznego usunięcia zęba, czyli znane nam wszystkim dłutowanie dotyczy usuwania zębów najbardziej problematycznych. A takimi na ogół są zęby mądrości – ósemki. Te częstokroć bywają zatrzymane co oznacza, że są w kości, ale nie mogą prawidłowo wyrżnąć się przez tkanki i przebić w całości dziąsło. Zabieg chirurgicznego usunięcia zęba, podobnie jak zwykły zabieg usunięcia zęba rozpoczyna się od dokładnego wywiadu lekarskiego. W przeciwieństwie jednak do niego, dodatkowo poprzedzony jest wykonaniem zdjęcia tomograficznego w technologii 3D. Zdjęcie to da stomatologowi wiedzę, w którym miejscu ma dokonać nacięcia dziąsła. Po analogicznej jak w przypadku zwykłej ekstrakcji zęba procedurze znieczulenia miejscowego, stomatolog może rozpocząć zabieg chirurgicznego usunięcia zęba. Chirurg stomatolog nacina błonę śluzową dziąsła umiejscowioną przy usuwanym zębie, następnie oddziela od kości płat śluzówki z okostną. Gdy już dostanie się do kości, za pomocą wiertła dzieli ząb na fragmenty i usuwa go kawałek po kawałku. Na samym końcu stomatolog zaszywa i odpowiednio zaopatrza ranę. Ta, może goić się przez okres 7-14 dni, po tym czasie obrzęk i podrażnienie tkanek mijają.
Jak wygląda zabieg usunięcia korzenia zęba?
Zabieg usunięcia korzenia zęba poprzedzony jest dokładnym wywiadem lekarskim oraz diagnostyką radiologiczną. Ta, pozwala się stomatologowi upewnić czy istnieje szansa na odbudowę zęba, czy też trzeba usunąć jego korzeń. Warto bowiem dodać, że nieusunięty korzeń zęba może stanowić poważne zagrożenie zdrowotne. Po procedurze znieczulenia miejscowego, którą znamy już z wcześniej opisanych przypadków, stomatolog może rozpocząć zabieg usunięcia korzenia zęba. W pierwszym etapie dentysta nacina dziąsło na odpowiedniej wysokości w celu odsłonienia korzenia zęba. Następnie, za pomocą specjalnych narzędzi chirurgicznych oddziela korzeń zęba od kości żuchwy bądź szczęki i usuwa go za pośrednictwem kleszczy stomatologicznych. Zabieg usunięcia korzenia zęba kończy się wyłyżeczkowaniem rany oraz założeniem szwów w celu jej zamknięcia.
Zabieg usunięcia zęba – możliwe powikłania pozabiegowe
Do powikłań po zabiegu ekstrakcji zęba zaliczyć można suchy zębodół, jego ropne zapalenie bądź przedłużające się krwawienie. W przypadku usunięcia zębów bocznych, może dodatkowo pojawić się szczękościsk ograniczający możliwość całkowitego rozwierania ust. Jeżeli do rany powstałej po zabiegu dostaną się bakterie, u Pacjenta może pojawić się podwyższona temperatura oraz ogólne złe samopoczucie. Zabieg usunięcia korzenia zęba najczęściej jednak powoduje jedynie powikłania w postaci dolegliwości bólowych i obrzęku.
Wyrwanie zęba – co potem?
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia powikłań pozabiegowych, Pacjent powinien ściśle stosować się do zaleceń stomatologa. Jednym z nich jest informacja, co jeść po zabiegu usunięcia zęba. Otóż przez dwie kolejne godziny od ekstrakcji nie należy nic jeść ani pić. Pokarmy spożywane w kolejnej dobie po usunięciu zęba powinny być natomiast miękkie, delikatnie przyprawione i chłodne. Co również istotne, należy przeżuwać je stroną przeciwną do wyrwanego zęba. W przypadku bólu, który może pojawić się gdy znieczulenie przestanie działać, czyli w praktyce nawet około 1-2 godzin po zabiegu, można zażyć środek przeciwbólowy. Można też zewnętrznie zastosować zimny okład przykładając go na policzek w miejsce usuniętego zęba. Należy przy tym jednak uważać, gdyż zbyt niska temperatura może nasilić ból i przystopować proces zdrowienia. Przez kolejne 3 doby po zabiegu należy powstrzymać się od intensywnego płukania jamy ustnej. To, jest przeciwskazane nawet w przypadku krwawienia z rany, bowiem nie zatrzyma go, a dodatkowo może opóźnić proces gojenia i nasilić ból. Na ewentualne krwawienie pomoże natomiast zagryzanie na ranie jałowego płatka gazy przez około 10 minut. Pacjent powinien również powstrzymać się przez co najmniej dobę od zabiegu od palenia papierosów i picia napojów alkoholowych i gazowanych. W czasie tym, niewskazana jest również nadmierna aktywność fizyczna.