Zapalenie dziąseł
Początkowe stadium choroby to zapalenie dziąseł (gingivitis). Może ono utrzymywać się latami, niekoniecznie przechodząc w zapalenie przyzębia (periodontitis). Przy wdrożeniu odpowiedniego leczenia na tym etapie, można zupełnie ten problem wyleczyć. Zapalenie dziąseł objawia się najczęściej ich krwawieniem, zaczerwienieniem i obrzękiem. Najskuteczniejszą terapią w przypadku zapalenia dziąseł jest usunięcie przez wykwalifikowaną higienistkę stomatologiczną kamienia i osadu nazębnego oraz poddziąsłowego (jeśli ma miejsce), a także zmiana nawyków higienicznych. W przypadku tych, wystarczy odpowiednie szczotkowanie zębów, utrzymywanie czystości w przestrzeniach międzyzębowych oraz oczyszczanie języka.
Zapalenie przyzębia
W przypadku niepodjęcia leczenia na etapie zapalenia dziąseł, może dojść do zaatakowania kostnej podstawy struktur przyzębia. Zapalenie dziąseł wówczas przechodzi w zapalenie przyzębia (periodontitis). Do objawów zapalenia przyzębia zaliczyć można zanik kości oraz rozchwianie, a nawet utratę zębów. Przejawem tego schorzenia jest również recesja, czyli odsłonienie się szyjek zębów (w tym przypadku, często w grę wchodzi podłoże genetyczne oraz czynnik wieku).
Periodontitis jest już chorobą nieodwracalną, której leczenie polega na zatrzymaniu jej rozwoju poprzez ograniczenie ilości patogennych bakterii. W tym celu pacjent pozostaje pod stałą opieką stomatologa i higienistki stomatologicznej, a w razie konieczności zostaje skierowany do specjalisty w zakresie chorób przyzębia – periodontologa.
Co jeszcze, oprócz zaniedbań higienicznych, wpływa na zaostrzenie chorób przyzębia?
Najpoważniejszym czynnikiem ryzyka wystąpienia chorób przyzębia jest palenie papierosów, bowiem powoduje znaczny wzrost rozwoju patogennych bakterii. Wśród przyczyn wymienia się również choroby takie, jak cukrzyca, HIV/AIDS i osteoporoza, oraz zaburzenia – na przykład kserostomię (suchość w jamie ustnej). Wpływ na wystąpienie chorób przyzębia mają także czynniki genetyczne i hormonalne (ciąża, pokwitanie i przekwitanie) oraz stosowanie niektórych leków (np. sterydowych czy przeciwnadciśnieniowych). Co ciekawe, występowanie i progresja chorób przyzębia, bardzo często występują u osób znajdujących się w ciągłym stresie psychologicznym i słabo radzących sobie z nim. Poza powyższymi przyczynami ogólnymi, można mówić o przyczynach miejscowych wystąpienia chorób przyzębia. Są nimi aparaty ortodontyczne, nawisające wypełnienia i nieprawidłowo wykonane uzupełnienia protetyczne.
Czy patogenne bakterie obecne w jamie ustnej podczas chorób przyzębia mają wpływ na nasz organizm?
Bakterie mogą wędrować z krwią do odległych tkanek i narządów i w ten sposób przyczyniać się do powstawania tzw. chorób odogniskowych. Nieleczone choroby przyzębia mogą wpłynąć na wystąpienie miażdżycy, chorób sercowo-naczyniowych, rozwoju cukrzycy, przedwczesnych porodów. Najnowsze badania wskazują też na związek zapalenia przyzębia z chorobą Alzhaimera.
Jak zapobiegać chorobom przyzębia?
Zapobieganie chorobom przyzębia wiąże się przede wszystkim z doskonałą pielęgnacją uzębienia, dziąseł i języka oraz stosowaniem zdrowej diety (m.in. unikanie słodyczy, słodzonych i gazowanych napoi, pokarmów oklejających zęby). Ważne jest, aby nie lekceważyć pierwszych objawów choroby przyzębia, to znaczy krwawienia dziąseł (przy czym należy pamiętać, że u osób palących papierosy, krwawienie zazwyczaj nie występuje - nikotyna powoduje obkurczenie naczyń krwionośnych).
Istotne jest, aby profilaktyka domowa prowadzona była pod okiem profesjonalnej higienistki stomatologicznej, która wykona co jakiś czas zabieg oczyszczania zębów z już zmineralizowanych złogów nazębnych oraz usunie powstający biofilm bakteryjny. Wskaże ponadto odpowiednie metody szczotkowania i zaleci inne metody oczyszczania z użyciem szerokiego asortymentu środków pielęgnacyjnych, których obecnie jest na rynku bardzo dużo.